Το Αρχοντικό είναι οικισμός και έδρα ομώνυμης τοπικής κοινότητας, της δημοτικής ενότητας (τέως δήμου) Σμύνους, του δήμου Ανατολικής Μάνης, της περιφερειακής ενότητας (τέως νομού) Λακωνίας, στην περιφέρεια Πελοποννήσου, σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης. Πριν το σχέδιο Καποδίστριας και το πρόγραμμα Καλλικράτης, ανήκε στην επαρχία Λακεδαίμονος του νομού Λακωνίας, στο γεωγραφικό διαμέρισμα Πελοποννήσου.

Γεωγραφία

Το Αρχοντικό είναι πεδινός οικισμός στο δυτικοκεντρικό τμήμα του νομού Λακωνίας, στην περιοχή του Γυθείου. Βρίσκεται στις νοτιοανατολικές υπώρειες του Ταϋγέτου και στη δυτική όχθη του ποταμού Σμήνου (Πλατύ), πάνω στην επαρχιακή οδό Αιγιών-Αγίου Νικολάου (Ε 961) και σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 100. Απέχει 37 χλμ. περίπου Ν. ΝΔ. της Σπάρτης.

Τοπική κοινότητα

Η τοπική κοινότητα Αρχοντικού είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός πεδινός οικισμός, με έκταση 3,717 χμ² (2011). Περιλαμβάνει και τον οικισμό Σίνα.

Πληθυσμός

(σε παρένθεση ο πληθυσμός της τοπικής κοινότητας)

Διοικητικές μεταβολές μέχρι τον «Καλλικράτη»

Ο οικισμός αναγνωρίστηκε το 1835 και προσαρτήθηκε στον δήμο Μελιτίνης του νομού Λακωνίας. Το 1912 ορίστηκε έδρα της ομώνυμης κοινότητας. Το 1996 προσαρτήθηκε στον δήμο Αγίου Νικολάου. Με το ΦΕΚ 244Α – 04/12/1997 αποσπάστηκε από τον δήμο Αγίου Νικολάου και προσαρτήθηκε στον δήμο Σμύνους. Με το ΦΕΚ 87Α – 07/06/2010 αποσπάστηκε από τον δήμο Σμύνους και προσαρτήθηκε στον δήμο Ανατολικής Μάνης.

Ιστορικά στοιχεία

Πιθανόν, ο οιισμός πήρε το όνομά του από το αρχοντικό των «Γρηγοράκηδων», καθώς και από ένα πυργόσπιτο, το οποίο υπάρχει έως και σήμερα. Ανήκει στα Μανιάτικα Μπαρδουνοχώρια και είναι αμφιθεατρικά κτισμένο σε ελαιόφυτη πλαγιά. Ιστορικά, απαντά σε διάφορα Βενετικά τεκμήρια του 1703-1705 ως villa Arcondico και Arcondico. Επίσης, αναφέρεται και στο ποίημα του Νικήτα Νιφάκη το 1790 ως Αρχοντικόν.

Αξιοθέατα

Η εκκλησία Κοίμησης της Θεοτόκου στο κέντρο του οικισμού Το δίτοξο γεφύρι της Στάρας, κοντά στον οικισμό Μέλισσα

Παραπομπές

Πηγές

Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, 1996, 2006 (ΠΛΜ) Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, εκδ. 1963 (ΠΛ) Περιοδικό «Διακοπές», εκδ. Δ.Ο.Λ., 2010 Οργανισμός εκδόσεων «Ελλάδα», χάρτες (εκδ. Βαρελάς) Google Earth eetaa.gr

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

https://www.youtube.com/watch?v=BO9yp3sGomY