Η Κανδήλα είναι χωριό στην περιοχή του Ξηρομέρου στην Αιτωλοακαρνανία και έδρα του πρώην Δήμου Αλυζίας. Κατά στην απογραφή του 2011 είχε πληθυσμό 1.048 κατοίκων. Σήμερα ανήκει διοικητικά στο Δήμο Ξηρομέρου. Αποτελείται στην ουσία από δυο χωριά, την Πάνω και την Κάτω Κανδήλα. Το χωριό βρίσκεται στις απολήξεις των Ακαρνανικών Ορέων σε υψόμετρο περίπου 70 μέτρων και ανάμεσα σε έναν καταπράσινο ελαιώνα. Πανηγυρίζει την ημέρα μνήμης της Αγίας Παρασκευής (26 Ιουλίου). Η ποδοσφαιρική ομάδα του χωριού είναι ο Α.Ο. Κανδήλας.
Εικάζεται ότι η ονομασία του οφείλεται στην προσομοίωση του χωριού με καντήλι, το οποίο φέγγει από μακριά ή και μέσα στην θάλασσα.Εκεί βρισκόταν στα αρχαία χρόνια η Αλυζία της οποίας η έκταση έφτανε μέχρι το διπλανό χωριό, τον Μύτικα, απέναντι από το νησί Κάλαμος. Η θάλασσα βρίσκεται σε απόσταση τριών χιλιομέτρων.
Παλιά η Κανδήλα είχε δύο ενορίες, την εκκλησία του Αγίου Ανδρέα στην Άνω Κανδήλα και αυτήν της Ζωοδόχου Πηγής στην Κάτω Κανδήλα, ενώ σήμερα πλέον έχει μόνο έναν μόνιμο ιερέα, αυτόν της ενορίας της Ζωοδόχου Πηγής. Ο ναός του Αγίου Ανδρέα βρίσκεται σε ένα ύψωμα, που προσφέρει στον επισκέπτη αμφιθεατρική θέα προς την θάλασσα, τον ελαιώνα και τα Ακαρνανικά Όρη.
Η γειτονιά της Άνω Κανδήλας που βρίσκεται στο πιο ψηλό σημείο του χωριού ονομάζεται Κουκουβάγια" και διαθέτει μια από τις ωραιότερες θέες της περιοχής. Το χωριό διαθέτει Παιδικό Σταθμό, Νηπιαγωγείο, Δημοτικό και Γυμνάσιο το οποίο στεγάζεται σε ένα σύγχρονο κτίριο που βρίσκεται στον δρόμο που ενώνει την Κάτω Κανδήλα και το διπλανό χωριό Βάρνακας. Στην Πλατεία του Κάτω χωριού υπάρχουν καφετέριες και πολλές ψησταριές (γεμάτες κόσμο τους καλοκαιρινούς μήνες), όπου σερβίρονται παραδοσιακά εδέσματα, όπως κοκορέτσι, γουρνοπούλα, φριγαδέλι, κοντοσούβλι και σπληνάντερο. Αντίστοιχα και στην Πλατεία του Πάνω χωριού βρίσκονται παραδοσιακά καφενεία και ψησταριά, ενώ και στις δύο πλατείες υπάρχουν κανάλια με τρεχούμενο πόσιμο νερό.
Κοινότητα Κανδήλας
Σχετικά με την ιστορία της Αλυζίας, έχει εκδοθεί βιβλίο από τον Γυμνασιάρχη του χωριού Β. Λιάγκο με τον τίτλο "Ένας μικρός τόπος, μια μεγάλη ιστορία".
