H Μακύνεια είναι παραθαλάσσιο χωριό της Ναυπακτίας στο νομό Αιτωλοακαρνανίας με υψόμετρο 30 μέτρα. και υπάγεται στο Δήμο Ναυπακτίας.
H Μακύνεια βρίσκεται στις βόρειες ακτές του Πατραϊκού Κόλπου σε απόσταση 4,5 χλμ. Δ.-ΒΔ. του Αντιρρίου . Είναι κτισμένη επάνω στην παλαιά εθνική οδό Αντιρρίου - Αγρινίου και πολύ κοντά στην Ιόνια Οδό. Οι κάτοικοί της ασχολούνται με τη γεωργία, την κτηνοτροφία και την αλιεία, ενώ τους καλοκαιρινούς μήνες το χωριό λειτουργεί ως παραθεριστική τοποθεσία. Ενοριακός ναός του χωριού είναι ο Άγιος Κωνσταντίνος που σύμφωνα με την τοπική παράδοση ήταν μοναστήρι αφιερωμένο στη μνήμη του Αγίου Κωνσταντίνου και της Ελένης, το οποίο επί τουρκοκρατίας καταστράφηκε. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει πληθυσμό 377 κατοίκους και μαζί με με τον Αγραπιδόκαμπο, τον Άγιο Πολύκαρπο και τη Ρίζα συναποτελούν την Τοπική Κοινότητα Μακυνείας που ανήκει στη Δημοτική Ενότητα Αντιρρίου.
= Η Μακύνεια ή Μακύνια αναφερέται ως πόλη, αρχικά της δυτικής Λοκρίδας και στη συνέχεια της Αιτωλίας, ενώ πιθανολογείται να υπήρχε και την ομηρική περίοδο.
= Η Μακύνεια μέχρι το 1980 αναφερόταν με το όνομα Κάτω Μαμμάκω οπότε και μετονομάστηκε με το ΦΕΚ 79Α-11/04/1980. Στους πρόποδες του λόφου Παλιόκαστρο (ύψους 200 μ.), στα βόρεια του σημερινού χωριού πάνω από τη σήραγγα της Ιόνιας Οδού όπου σήμερα υπάρχει το ξωκλήσσι του Αγίου Θωμά, υπήρχε οικισμός με το όνομα Μαμάκω ή Μαμάκον. Ο οικισμός πήρε το όνομά του από το παρωνύμιο Μαμάκος και γίνεται αναφορά σε αυτόν από 1844. Κάτοικοί του μετακινήθηκαν νοτιότερα στη σημερινή θέση του χωριού και ίδρυσαν την Κάτω Μαμμάκω, που ως οικισμός αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά το 1940, ενώ ταυτόχρονα καταργείται ο οικισμός Μαμάκον και η Κάτω Μαμμάκω αναγνωρίζεται ως έδρα της ομώνυμης κοινότητας.
Μακύνεια από το "Η Αιτωλία γη αποκαλύπτεται! Τουριστικός οδηγός", σελ. 95-96 Αρχαίο θέατρο Μακύνειας από τον ιστότοπο: http://www.diazoma.gr Σημαντικά ευρήματα στην Αιτωλοακαρνανία από τον ιστότοπο: archeology & arts Μακύνεια Αρχειοθετήθηκε 2017-12-15 στο Wayback Machine. από τον ιστότοπο του Δήμου Ναυπακτίας
Χρυσοβιτσάνος, Γεράσιμος (2004). "Οι αποικίες της Κορίνθου στην αιτωλοακαρνανική ακτή". Μεταπτυχιακή εργασία ειδίκευσης. Πανεπιστήμιο Κρήτης/Φιλοσοφική Σχολή/Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας. σελ. 149-155.
